Dna moczanowa to choroba metaboliczna. Schorzenie to w największym stopniu dotyczy stawów. Jakie są jej objawy, przyczyny, jak powinna wyglądać dieta przy dnie moczanowej oraz czego unikać w jadłospisie?
Może Cię zainteresować: Rola białka w budowie i regeneracji mięśni
Dieta w dnie moczanowej – podagra (jadłospis, czego unikać, co jeść przy dnie moczanowej)
Dna moczanowa należy do schorzeń metabolicznych. To choroba wynikająca z podwyższonego stężenia kwasu moczowego w surowicy krwi. Nie zawsze nieznacznie podwyższone stężenie kwasu moczowego musi oznaczać objawy chorobowe. Dna moczanowa dotyczy w największym stopniu stawów.
Objawy dny moczanowej (podagry)
Do objawów dny moczanowej w zakresie stawów możemy zaliczyć m.in.:
- ostry, piekący ból stawów,
- zaczerwienienie stawów.
Przyczyny dny moczanowej
Do głównej przyczyny dny moczanowej należy odkładanie się kryształków moczanu sodu w obrębie stawów. Wspomniane wcześniej kryształki powodują miejscowy stan zapalny, a także fizyczny ból.
Do przyczyn odkładania się kryształków w stawach należy zbyt wysokie stężenie kwasu moczowego we krwi.
Czynniki wpływające na rozwój dny moczanowej
Do czynników wpływających na rozwój tego schorzenia możemy zaliczyć nadmierne spożycie alkoholu (szczególnie piwa i innych mocnych alkoholi), nadwagę, dietę bogatą w puryny (związki występujące m.in. w produktach mięsnych, rybach, roślinach strączkowych), odwodnienie oraz leki (jak np. aspiryna).
Warto zwrócić uwagę na to, że dna moczanowa może być nasilana przez bezdech senny. Podczas niego komórki otrzymują mniej tlenu. W wyniku tego następuje większe wydalanie puryn do krwioobiegu, a jak wiemy, puryny zamieniają się w kwas moczowy. Z tego względu leczenie bezdechu sennego jest niezwykle ważne w leczeniu dny moczanowej.
Dna moczanowa – jak rozpoznać?
Rozpoznanie dny moczanowej opiera się na oznaczeniu stężenia kwasu moczowego we krwi oraz wykrywaniu kryształów moczanu sodu.
Leczenie – na czym polega?
Leczenie dny moczanowej polega na hamowaniu działania oksydazy ksantynowej. Jest to enzym, który potrafi zamienić puryny z diety lub naszych komórek w kwas moczowy.
Dieta przy dnie moczanowej – witamina C
Ogromną rolę w zapobieganiu oraz leczeniu dny moczanowej odgrywa witamina C. Zmniejsza ona ryzyko pojawienia się tego schorzenia. Suplementacja tą witaminą może wyraźnie zmniejszyć poziom kwasu moczowego.
Zalecenia dietetyczne – dieta w dnie moczanowej
Zalecanym sposobem żywienia w diecie moczanowej jest dieta śródziemnomorska, która w znaczący sposób obniża poziom kwasu moczowego we krwi.
Produkty zalecane na diecie – co warto sprawdzić? (dna moczanowa – dieta)
Spośród ogólnie dostępnych produktów, które mają drogocenne właściwości i są w stanie pomóc przy leczeniu dny moczanowej, można wymienić:
Wiśnie – dlaczego warto uwzględnić w jadłospisie? Dieta przy podagrze
Flawonoidy zawarte w wiśniach zmniejszają ilość ataków dny moczanowej. Badania naukowe mówią o tym, że spożywanie wiśni było wstanie zmniejszyć ryzyko aż o 35%!
Inne owoce można spożywać w umiarkowanych ilościach.
Kwas moczowy – co pomoże zmniejszyć jego ilość?
Poziom kwasu moczowego w organizmie jest możliwy dzięki morynie. Możemy ją znaleźć np w orzechach włoskich.
Produkty zalecane – produkty mleczne
Obniżenie tłuszczów w diecie oraz dodanie produktów mlecznych jest w stanie obniżyc poziom kwasu moczowego we krwi.
Kwas fitynowy (dna moczanowa – dieta)
Największe stężenie kwasu fitynowego możemy znaleźć w nasionach dyni, siemieniu lnianym, fasoli, a także mące sezamowej. Warto w tym celu wprowadzić dietę śródziemnomorską, która obfituje w kwas fitynowy.
Należy zadbać o składniki bioaktywne
Przykładowy jadłospis żywienia w dnie moczanowej powinien zawierać składniki bioaktywne, które mogą, jak się okazuje, zmniejszać stan zapalny. To z kolei wiąże się ze zmniejszonym ryzykiem napadów dny moczanowej.
Wśród tych składników możemy wyróżnić np. flawonole, czyli surowce, które występują w roślinach, ziarnach, pestkach, warzywach oraz owocach.
Zatem dieta dny moczanowej powinna bazować na produktach pochodzenia roślinnego.
Grzyby kurki, ziemniaki, ogórki, marchew, cukinia, burak
Grzyby kurki, ziemniaki, ogórki, marchew, cukinia oraz buraki są bogate w składniki odżywcze i charakteryzują się niską zawartością związków purynowych. Ich regularne spożycie może wspierać zdrową dietę, szczególnie w przypadku osób z dną moczanową, które powinny unikać pokarmów bogatych w te substancje.
Amarantus, komosa ryżowa, kasza jaglana, kasza gryczana, jajka
Amarantus, komosa ryżowa, kasza jaglana, kasza gryczana, jajka — to kolejne produkty, których nie powinno zabraknąć w diecie. Pełnoziarniste zboża, takie jak kasza gryczana, amaranthus czy kasza jaglana, są świetnym źródłem białka.
Kwasu tłuszczowe omega – 3
Nie sposób nie wspomnieć o kwasach tłuszczowych omega-3. Jak się okazuje, mogą one wpływać korzystnie na stężenie kwasu moczowego. Oczywiście, ryby należy ograniczać przy dnie moczanowej. Natomiast w tym przypadku można wspierać się olejem rybim, który w zaledwie jednej łyżeczce jest w stanie dostarczyć bardzo dużo niezbędnych kwasów omega – 3.
Krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe
W tym przypadku zaleca się dostarczenie odpowiedniej ilości błonnika pokarmowego, znajdziemy go chociażby w siemieniu lnianym, nasionach chia czy sezamie.
Jak dostarczać odpowiednie ilości białka?
W prawidłowej diecie dla osób z dną moczanową zaleca się ograniczenie ryb oraz mięsa. Skąd zatem dostarczyć białko? Można wykorzystać białko roślinne. Produktów bogatych w białko jest sporo. Możemy wyróżnić roślinne nasiona strączkowe, jak soczewica, ciecierzyca, fasola. Zawarte zasady purynowe w tych produktach, jak pokazują badania, są dużo bardziej korzystne w jadłospisie niż produkty odzwierzęce.
Czego nie jeść przy diecie moczanowej?
Przy diecie moczanowej zaleca się unikanie kilku produktów:
Dieta przy dnie moczanowej – czego unikać przy dnie moczanowej? (zalecenia żywieniowe)
Dna moczanowa to schorzenie metaboliczne, które wymaga specjalnej uwagi w kwestii diety. Istnieją konkretne zalecenia żywieniowe dotyczące osób dotkniętych tą chorobą, aby zmniejszyć ryzyko nasilenia objawów
Zalecenia jadłospisu w diecie – unikanie syropu glukozowo – fruktozowego.
W przypadku diety zaleca się unikanie syropu glukozowo-fruktozowego, który może być przyczyną podwyższonego kwasu moczowego w surowicy krwi. Dlatego warto ograniczyć, a nawet wykluczyć spożycie soków dosładzanych syropem glukozowo-fruktozowym. Ponadto warto wykluczyć wszelkie przetwory oraz słodycze z tym składnikiem w składzie.
Pomocne może również okazać się ograniczenie produktów tzw. ,,soft drinks”, czyli napoje bezalkoholowe często dosładzane.
Ograniczenie mięsa
Osoby cierpiące na dnę moczanową powinny także uważać na nadmiar mięsa. Produkty zwierzęce mają znacznie więcej zasad purynowych, co przekłada się później na większe stężenia kwasu moczowego w organizmie. W szczególności warto zwrócić uwagę na podroby. Dobrze jest również ograniczyć wędliny oraz inne rodzaje mięsa.
Ograniczenie ryb
Problematyczne również mogą być ryby, dlatego i w tym przypadku warto ograniczyć przede wszystkim szproty oraz sardynki, cechujące się zdecydowanie wyższą zawartością kwasu moczowego niż inne rodzaje ryb, takie jak dorsz,
Czekolada oraz kakao
Wśród produktów charakteryzujących się podwyższoną ilością związków purynowych możemy wyróżnić czekoladę oraz kakao.
Suszone morele, produkty na drożdząch oraz morele
Wśród innych produktów, które także warto ograniczyć, możemy wyróżnić suszone morele, suszone szparagi, a także produkty bazujące na drożdżach.
Brokuły, brukselki, borowiki oraz groch
Dość sporą zawartość związków purynowych cechują się brokuły, brukselki, borowiki, a także groch, dlatego w przypadku dny moczanowej zaleca się ich ograniczenie.
Pamiętaj o piciu wody!
Przy dnie moczanowej warto pamiętać o regularnym spożyciu odpowiedniej ilości wody, ponieważ pomaga to w rozpuszczaniu i wydalaniu kwasu moczowego z organizmu.
