W organizmie człowieka wapń znajduje się w 99% w kościach i zębach. Wapń jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania każdego człowieka. Sprawdź do czego prowadzi nadmiar lub niedobór tego pierwiastka.
Spis treści:
ToggleWłaściwości wapnia
Wapń znany pod postacią pierwiastka Ca jest bardzo ważnym składnikiem dla organizmu każdego człowieka. Jeśli chodzi o rozkład tego składnika to zdecydowana większość bo około 99% znajduje się w kościach oraz zębach człowieka. Jest to podstawowy budulec, dlatego tak ważne jest jego dostarczanie, aby móc cieszyć się i zdrowymi zębami oraz kośćmi. Pozostała część tego w czym jest wapń to tkanki miękkie oraz inne płyny ustrojowe. Chcąc zachować odpowiednią wchłanialność tego składnika należy poza nim samym zatroszczyć się również o odpowiednią ilość witaminy K2 oraz D. Duże znaczenie w utrzymaniu odpowiedniego poziomu wapnia odgrywa również fosfor, dlatego również należy dołączyć go do codziennej diety.
Zapotrzebowanie na wapń jest bardzo ważne przez wzgląd na to jakie funkcje wapnia w organizmie zachodzą. W tym kontekście ma on kluczowy wpływ na:
- Działanie układu nerwowego – zastosowanie wapnia zauważalne jest w przypadku funkcjonowania całego układu nerwowego. Ma to bezpośredni związek z neuroprzekaźnikami, w których to prawidłowy poziom wapna doprowadza do zwiększonej ilości uwalnianych neuroprzekaźników. Końcowym efektem wapno działanie jest mniejsza wrażliwość nerwów, a co za tym idzie lepsze samopoczucie
- Prawidłowe funkcjonowanie mięśni –ca pierwiastek ma również duże znaczenie jeśli chodzi o działanie układu mięśniowego. Wartościowość wapnia będzie tutaj odpowiadać za skurcze mięśni. Picie wapna będzie przyczyniać się do hydrolizy ATP, która to jest nośnikiem energii. Aby mięśnie były w stanie prawidłowo funkcjonować potrzebna jest aktywność neuroprzekaźników oraz przekazywanie impulsów. Wiele osób może nie mieć świadomości ale skurcze mięśni są bardzo ważne w wielu funkcjach czy to przy podstawowych ruchach ciała czy też w trakcie pompowania krwi
- Niezawodne działanie układu krążenia – wapno do picia bądź inny sposób suplementacji będzie miało również bezpośredni wpływ na działanie układu krążenia. Oddziałuje ono na minimalizowanie ryzyka wystąpienia wysokiego ciśnienia. Istnieje zatem zależność między poziomem wapna w diecie, a ryzykiem występowania nadciśnienia
- Wpływ na krzepnięcie krwi – jeśli chodzi o wapno działanie to nie należy również zapominać o tym, że jest to składnik bardzo ważny w procesie krzepnięcia krwi. Bez niego nie byłoby możliwe tworzenie się płytek krwi. Ponadto jego obecność przyczynia się do wytwarzania fibryny, która to jest ważna przy powstawaniu skrzepów.
Zapotrzebowanie na wapń
Wiele osób zastanawia się nad tym ile razy można pić wapno i jakie jest zapotrzebowanie na ten składnik. Otóż jego obecność jest niezwykle ważna, gdyż odpowiada on za prawidłowe funkcjonowanie wielu składowych naszego organizmu. Jest to jednak poziom zmienny, który to będzie zależał między innymi od wieku, płci, stanu zdrowia pacjenta oraz prowadzonej diety. Przyjmując ogólne stanowisko co do tego ile wapnia dziennie to dla osób dorosłych będzie to około 1000mg dziennie. Osoby starsze powinny zwiększyć dawkę do 1200mh dziennie natomiast u dzieci będzie to poziom między 700, a 1300 mg. U kobiet będących w ciąży bądź karmiących piersią ilość tego składnika powinna być nieco wyższa czyli w okolicach 1300mg. To samo tyczy się osób, które na co dzień borykają się z dolegliwościami ze strony układu kostnego.
Wapń rola w organizmie jest bardzo duża, gdyż w bezpośredni sposób wpływa on na budowę ale także utrzymanie mocnych kości oraz zębów. Nie bez znaczenia jest także doprowadzanie do prawidłowej pracy mięśni oraz nerwów. To właśnie dlatego tak istotne jest to, aby codzienna dieta była pełnowartościowa oraz bogata w produkty go zawierające. W większości przypadków możliwe jest uzyskanie odpowiedniego poziomu wapnia przy użyciu samej diety jednak jeśli nie jest to możliwe jako codzienne uzupełnienie można zastosować suplementację w postaci tabletek.
Rola wapnia w organizmie człowieka
Wapno dla dzieci ale także dla dorosłych i starszych jest bardzo ważnym składnikiem podczas codziennego funkcjonowania. Wynika to bezpośrednio z roli jaką odgrywa w organizmie. Dzienne zapotrzebowanie na wapń pozwala na to, aby nasze kości oraz zęby były mocne. Doprowadza on do ich mineralizacji, przez co stają się odporne na występowanie uszkodzeń. Nie bez znaczenia jest także jego działanie jeśli chodzi o mięśnie. Jego ubytki w diecie mogłyby szybko sprawić, że nie będzie dochodzić do prawidłowych skurczów mięśni.
Wapno działanie to również proces krzepnięcia krwi. To dzięki niemu w przypadku krwawienia tak szybko może dochodzić do pojawienia się skrzepów. Nasze serce również nie byłoby w stanie poprawnie funkcjonować jeśli nie wapń. Bierze on udział w przewodzeniu bodźców elektrycznych w sercu, dzięki czemu możliwe jest uzyskanie odpowiedniego rytmu oraz skurczy. Chcąc cieszyć się dobrym zdrowiem oraz kondycją wapń musi znaleźć się jako element pełnowartościowej diety.
Źródła wapnia w pożywieniu
Najlepszym sposobem na to aby dzienna dawka wapnia była zaspokojona jest pełnowartościowa dieta. Coraz więcej osób chodzi na skróty i stosuje suplementację zamiast zadbać o swój jadłospis od podstaw. Ogromna ilość artykułów spożywczych sprawia, że bardzo łatwo jest dostarczyć wymaganą ilość wapnia, a przy tym zapewnić sobie niepowtarzalny smak potraw. Największą ilość wapnia gwarantują bez wątpienia produkty z nabiałem. W dobie nietolerancji i alergii niektóre składniki trzeba eliminować ze swojego jadłospisu dlatego też poniżej znajduje się lista wapń występowanie:
- Produkty mleczne – jest to najlepsze źródło wapnia ze względu na jego największą zawartość w tego typu składnikach. Będzie to mleko, jogurty, sery. Podczas poszukiwań najlepszych wariantów dla siebie dobrze jest zwrócić uwagę także na inne wartości odżywcze produktów czyli tłuszcze. Zbyt duża dawka tego składnika może doprowadzać do problemu z przyrostem masy
- Orzechy i nasiona – to kolejne źródło wapnia ale także zdrowych tłuszczy. Mając w diecie migdały, nasiona czy orzechy można mieć gwarancję, że kości, zęby oraz układ nerwowy działa bez zarzutu
- Zielone warzywa – są to kolejne artykuły, które dobrze jest dodać do swojej listy zakupów jeśli zależy nam na utrzymaniu wapnia na prawidłowym poziomie. Do najlepszym wariantów zaliczyć można szpinak, jarmuż i rukolę czyli podstawowe składniki każdej sałatki
- Ryby – większość dostępnych ryb charakteryzuje się sporą zawartością wapnia.
Niedobór wapnia – hipokalcemia
Niedobór wapnia to dość poważne zjawisko, do którego dochodzi jeśli w diecie dostarczana jest uboga ilość wapnia bądź nie występuje on wcale. Hipokalcemia, bo tak nazywane jest to zjawisko nie daje żadnych objawów chyba, że dojdzie do naprawdę skrajnych ubytków tego składnika. Wówczas cierpi na tym przede wszystkim układ nerwowy oraz mięśniowy. Pierwsze skutki jakie daje wapń niedobór zauważalne są przy poziomie około 8mg/I. Skutki niedoboru wapnia będą wówczas objawiać się w postaci przemęczenia. W zależności od organizmu mogą pojawić się także bolące stawy. W kontekście wyglądu zauważymy gorszą kondycje jeśli chodzi o skórę, włosy czy paznokcie.
Poza podstawowymi objawami może dojść także do bardziej poważnych konsekwencji. Niekiedy osoby z niedoborami wapnia będą skarżyć się na drętwienie kończyn bądź duszność niezwiązaną z wysiłkiem. Będzie to skutek skurczów mięśni zlokalizowanych w przełyku. Ponadto niewystarczająca ilość wapnia w diecie będzie przyczyniać się do większego ryzyka występowania złamań czy też osteoporozy u osób starszych. Wapń pierwiastek pominięty w codziennym jadłospisie to także zwiększona szansa na problemy z krzepliwością krwi, przez co zauważyć można krwotoki z nosa bądź zwiększoną podatność na pojawianie się siniaków. Niekiedy zbyt mała ilość wapnia może skutkować również poważnymi migrenami.
Nadmiar wapnia – hiperkalcemia
Tak samo jak w przypadku niedoborów wapnia również nadmiar tego składnika może doprowadzić do niepokojących objawów. Niekiedy mogą być to poważne skutki, w których niezbędna jest interwencja. Do najczęściej występujących objawów zaliczyć można problemy z układem pokarmowym. Pacjenci będą skarżyć się przede wszystkim na nudności, bóle brzucha, a także nagłą utratę apetytu. Konsekwencją nadmiernej ilości wapnia może być również problem z mięśniami. Zauważalne są drżenia, a w skrajnych przypadkach również paraliż. Dość nieoczywistym problemem jaki może pojawić się po nadmiernej ilości wapnia w diecie są zmiany nastroju. Zwiększona drażliwość i nerwowość, a także utrata świadomości.
Chcąc zachować prawidłowe samopoczucie należy mieć świadomość na temat tego ile wapnia dziennie to dawka odpowiednia. Odchylenia w żadną stronę nie będą wpływać korzystnie na jakość funkcjonowania oraz zdrowie. W związku z tym dobrym rozwiązaniem jest regularne wykonywanie sobie badań, aby mieć świadomość na temat tego na jakim poziomie jest wapń w naszym organizmie. Pozwala to na szybszą reakcje na ewentualny brak lub nadmiar.
Wapń – wpływ na zdrowie
Regularne stosowanie wapno w proszku ma pozytywne działanie jeśli chodzi o leczenie różnych chorób. Można tu głównie mówić o osteoporozie czyli dość popularnej dolegliwości, która dotyka przede wszystkim osoby starsze. Jest to schorzenie kości, które sprawia, że stają się one zdecydowanie bardziej kruche. O wiele łatwiej wówczas o złamania bądź uszkodzenia. Wapno na osteoporozę sprawi, że utrzymane zostaną poprawne funkcje kości. Możliwe będzie ograniczenie dolegliwości bólowych. Rozwój osteoporozy może mieć różne podłoże. Szczególnymi czynnikami, które przyczyniają się do jej powstania jest wiek, nadmierna ilość alkoholu w diecie ale także podłoże genetyczne.
W celu uchronienia się przed tą chorobą niezbędne jest zadbanie o odpowiednią dawkę wapnia, a także witaminy D. Korzystne będzie również wprowadzenie do swojej codzienności aktywności fizycznej. Wiele osób o tym zapomina, przez co na starość musi zmagać się z gorszą ruchomością. Sole wapnia poza oczywistym dbaniem o kości oraz zęby mają również pewien wpływ na zmniejszenie ryzyka wystąpienia raka jelita grubego i odbytnicy. Najlepszym rozwiązaniem na wystarczającą ilość wapnia w diecie jest wprowadzenie zróżnicowanej diety. Pełnowartościowe posiłki opierające się na wszystkich niezbędnych wartościach odżywczych pozwolą na uzyskanie odpowiedniego poziomu wapnia. Osoby mające trudności ze stworzeniem takich jadłospisów mogą rozważyć skorzystanie ze wsparcia dietetyków bądź zamówienie diety pudełkowej, gdzie o zawartość makroskładników dbają wykwalifikowani specjaliści.
Chcąc uchronić się przed problemami z kośćmi ale także innymi dolegliwościami wynikającymi ze zbyt małej ilości wapnia w diecie warto jest dbać o ten składnik przez całe życie. Dużym problemem jest to, że zdecydowana większość społeczeństwa zaczyna reagować w momencie kiedy pojawi się już problem, a wówczas można wpływać już tylko na skutki, a nie źródło dolegliwości.
Produkty bogate w wapń – jak zwiększyć ich przyswajalność?
Dużym problemem jeśli chodzi o suplementację wapnia jest jego przyswajalność. W normalnych warunkach poziom przyswajalności tego składnika waha się na poziomie od 10 do 40%. Nie jest to zbyt dużo biorąc pod uwagę, że nie w każdym pokarmie pierwiastek ten występuje. Jeśli chodzi o przyczyny mniejszej przyswajalności to w przypadku artykułów spożywczych o roślinnym pochodzeniu to ma na to wpływ między innymi kwas szczawiowy czy fitynowy. Niektóre osoby również same doprowadzają do obniżenia wchłanialności poprzez prowadzoną dietę. Przykładowo zbyt duża ilość błonnika czy tłuszczu może powodować, że wapń będzie się gorzej wchłaniać.
Istnieją sposoby, a głównie substancje, które mogą również przyczyniać się do poprawy wchłanialności. Będzie to laktoza czy witamina D, które są łatwo dostępne jeśli chodzi o suplementację czy obecność w jedzeniu. Warto mieć na uwadzę, że w kontekście dostarczania wapnia ważne będzie także to jakie produkty go zawierają oraz jak kształtuje się dieta. Uznaje się, że prawidłowo zbilansowana dieta powinna dostarczyć zarówno odpowiednią ilość wapnia, a także składniki pomagające jego wchłanianie. Oznacza to, że w codziennym jadłospisie powinny znaleźć się wszystkie makroskładniki czyli drogocenne źródła białka, węglowodanów oraz tłuszczy. Nie należy zapominać również o witaminach i minerałach, bo nie tylko wapń ma tak duże znaczenie w kontekście zdrowia i samopoczucia.
Osoby dbające o pełnowartościowe posiłki, a także wprowadzające do swojego życia aktywność fizyczną o wiele dłużej cieszą się zdrowymi kośćmi oraz dobrym samopoczuciem. Jeśli chodzi o grupę mającą największy problem z zapewnianiem dziennego zapotrzebowania na najważniejsze składniki to jest to młodzież. To oni najchętniej sięgają po przetworzoną żywność, która nie ma nic wspólnego ze zdrowie.