Zdrowa zbilansowana dieta powinna dostarczać wszystkich niezbędnych witamin i składników mineralnych. Związki te są potrzebne do prawidłowego funkcjonowania organizmu, a ich niedobory mogą wiązać się z występowaniem różnych problemów zdrowotnych. By się przed nimi ustrzec, osoby, które chcą utrzymać zdrowie i dobre samopoczucie, w pierwszej kolejności powinny zadbać o różnorodność pokarmów w jadłospisie. Czasem jednak konieczna okazuje się suplementacja. Suplementacja witamin – kiedy rozważyć przyjmowanie suplementów diety? Jak prawidłowo zażywać preparaty zawierające żelazo, wapń, cynk, magnez czy kwas foliowy? Podpowiadamy!
Witaminy – jaką rolę pełnią w organizmie człowieka?
Organiczne związki chemiczne o prostej budowie nie dostarczają wprawdzie energii organizmowi, ale ich obecność w ustroju ma kluczowe znaczenie dla prawidłowego przebiegu wielu procesów. Witaminy wchodzą w skład koenzymów, są niezbędne do produkcji hormonów, a także odpowiadają za prawidłowe widzenie. Odpowiednia ilość witamin w diecie wspomaga też pracę układu odpornościowego, sercowo-naczyniowego oraz nerwowego. Człowiek związki te czerpie głównie z pożywienia. Dlatego tak ważne jest, aby w codziennym jadłospisie przeważały naturalne, nieprzetworzone produkty bogate w minerały i witaminy oraz w składniki odżywcze takie jak błonnik, aminokwasy, białko, zdrowe tłuszcze.
Co powoduje niedobór witamin w diecie?
Zanim udzielimy odpowiedzi na pytanie, czy warto stosować suplementy, zatrzymajmy się na chwilę przy czynnikach, które mogą powodować ich niedobór w diecie. Najczęstszą przyczyną niewystarczającego poziomu tych związków w organizmie jest niewłaściwe odżywianie. Mało urozmaicona dieta, stosowanie przetworzonej żywności i żywienie się produktami dostarczającymi jedynie pustych kalorii powoduje, że ciało odczuwa deficyt witamin i minerałów. Podstawowym źródłem składników witaminowych i mineralnych powinna być odpowiednio zbilansowana dieta. W sytuacji, kiedy te ważne substancje nie mogą zostać dostarczone organizmowi wraz z pożywieniem, można rozważyć sięgnięcie po suplementy diety. Decyzję o wprowadzeniu ich do codziennego jadłospisu warto jednak przedyskutować z lekarzem lub dietetykiem.
Jakie objawy mogą wskazywać na niedobór witamin?
Wiesz już, dlaczego tak ważne jest uzupełnienie codziennej diety w naturalną żywność zawierającą niezbędne składniki odżywcze. Regularne dostarczanie organizmowi cennych witamin i minerałów sprawia, że może on prawidłowo funkcjonować oraz skutecznie bronić się przed wirusami i bakteriami. Te organiczne związki chemiczne o prostej budowie są też niezwykle istotne dla właściwego przebiegu reakcji obronnych na stres oksydacyjny. Niewystarczająca ilość witamin czy minerałów w jadłospisie może powodować takie dolegliwości jak np. zaburzenia koncentracji, osłabienie, nawracające bóle głowy, przewlekłe uczucie zmęczenia, kołatanie serca, stany depresyjne. Objawom tym można łatwo zapobiegać, dbając o urozmaicenie diety w niektóre składniki pokarmowe. W celu przeciwdziałania niedoborom niektóre osoby stosują też naturalne suplementy diety.
Czy suplementy to leki? Czy wszyscy mogą bezpiecznie je przyjmować?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa suplementy to produkty spożywcze, które stanowią skoncentrowane źródło witamin i minerałów. Wielu osobom preparaty te kojarzą się z dbaniem o zdrowie i zrównoważonym stylem życia. Suplementy mogą być skutecznym sposobem zapobiegania niedoborom konkretnych związków takich jak np. kwas pantotenowy, biotyna, fosfor, magnez, żelazo, jod, selen. Trzeba jednak pamiętać, że nieuzasadniona suplementacja może wiązać się z wieloma zagrożeniami. Szczególnie niebezpieczne jest łączenie dużej ilości suplementów diety jednocześnie, gdyż mogą one upośledzać pracę wielu narządów i układów. Dlatego tego typu preparaty należy stosować rozsądnie i pod kontrolą specjalisty.
Jakie witaminy warto suplementować?
Aby wzmocnić organizm i wspomóc jego funkcjonowanie, wiele osób sięga po suplementy. Kapsułka czy tabletka jest łatwa do połknięcia, ale trzeba pamiętać, że tego typu środki w żaden sposób nie zastąpią zdrowego odżywiania. Są jednak związki, których niedobory są szczególnie powszechne zarówno u dorosłych, jak i u dzieci. Zobacz, które z nich warto suplementować.
Witaminy z grupy B
Do związków, które nie są wytwarzane i magazynowane przez organizm człowieka, należą witaminy B: B1, B2, B6, B7, B9, B12. Stanowią one ważny składnik wielu enzymów, wspomagają prawidłową pracę układu nerwowego, a także są niezbędne do wytwarzania czerwonych krwinek. To jeszcze nie wszystko. Witamina B6 wpływa na ciśnienie tętnicze krwi i pracę serca, natomiast witamina B12 uczestniczy w metabolizmie białek, tłuszczów i węglowodanów.
Witamina C
Ten wszystkim dobrze znany organiczny związek chemiczny jest niezbędny przede wszystkim do właściwego działania układu immunologicznego. Jednak nie jest to jedyna funkcja tej substancji. Dzięki witaminie C może wchłaniać się żelazo oraz produkować kolagen, który stanowi podstawowy składnik budulcowy włosów, skóry i paznokci. U osób palących papierosy suplementacja tego związku jest szczególnie ważna, gdyż udowodniono, że palacze mają tendencję do obniżenia jego poziomu we krwi.
Witamina D
Cholekalcyferol jest wprawdzie związkiem, który możemy wytwarzać w trakcie syntezy skórnej, ale tylko w okresie od maja do września. W pozostałych miesiącach zalecane jest przyjmowanie witaminy D3 w kapsułkach lub w płynie.
Witamina E
Tokoferol jest zaliczany do grupy najsilniejszych przeciwutleniaczy. Poza tym, że neutralizuje szkodliwy wpływ wolnych rodników, pomaga obniżyć poziom złego cholesterolu i zapobiega powstawaniu zmian miażdżycowych. Przy suplementacji tej substancji należy jednak zachować ostrożność. Przyjmowanie dużych dawek witaminy E może powodować bóle głowy, osłabienie siły mięśniowej i zaburzenia widzenia.
Witamina K
Menachinon warunkuje prawidłowe krzepnięcie krwi, zapobiega zwapnieniom tętnic, a także bierze udział w metabolizmie tkanki kostnej. Sprawia też, że część minerałów lepiej się przyswaja – dotyczy to głównie wapnia. Deficyt menachinonu zwiększa ryzyko rozwoju osteoporozy. Dzięki temu, że poprawia elastyczność naczyń krwionośnych, zmniejsza też prawdopodobieństwo wystąpienia choroby miażdżycowej.
Bezpieczne stosowanie suplementów diety – na co zwrócić uwagę?
Zanim sięgniesz po preparat zawierający witaminy, aminokwasy, kwasy tłuszczowe czy składniki mineralne, warto w pierwszej kolejności dokładnie przeanalizować potrzeby swojego organizmu i sprawdzić, jakich związków naprawdę potrzebuje. W tym celu najlepiej skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem, który zleci wykonanie odpowiednich badań. Po drugie, aby bezpiecznie zażywać suplementy, należy zwrócić uwagę na odpowiednie dawkowanie. Niestety tego typu środki łatwo przedawkować, a duże dawki mogą zakłócić prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego, wywołać zaburzenia trawienne, a nawet prowadzić do niewydolności nerek. Trzeba też pamiętać, że związki zawarte w suplementach mogą wchodzić w interakcje z innymi składnikami żywności lub lekami. To z kolei może wiązać się z ryzykiem wystąpienia zaburzeń m.in. ze strony układu krążeniowego, oddechowego czy immunologicznego.
Rozsądna i racjonalna suplementacja kluczem do zdrowia i dobrego samopoczucia!
Witaminy są niezbędne do właściwego funkcjonowania m.in. układu odpornościowego, trawiennego, hormonalnego. Ponieważ nie są wytwarzane i magazynowane przez narządy wewnętrzne, muszą być regularnie dostarczane z pożywieniem. W przypadku braku niektórych witamin można sięgnąć po preparaty w postaci tabletek lub kapsułek. Suplementy diety powinny jednak być wprowadzane do jadłospisu ze zdrowym rozsądkiem. Łączenie ich ze związkami obecnymi w żywności lub lekami oraz stosowanie na własną rękę może wyrządzić wiele szkód. Warto też pamiętać, że dla zachowania zdrowia kluczowe znaczenie ma zrównoważone odżywianie oraz regularna aktywność fizyczna.
