Spis treści:
ToggleRola węglowodanów w diecie
Węglowodany (inaczej cukry) są podstawowym źródłem energii i stanowią jeden z najważniejszych składników odżywczych w codziennej diecie. W połączeniu z odpowiednią ilością białek i zdrowych tłuszczów stanowią zbilansowaną dietę, która wspiera prawidłowe funkcjonowanie całego organizmu. Węglowodany dzielą się na węglowodany proste (np. glukoza i fruktoza) oraz węglowodany złożone (np. sacharoza, laktoza, skrobia). Najlepiej dla naszego organizmu jest wtedy, kiedy źródłem węglowodanów w diecie są węglowodany złożone. Przesadzanie z węglowodanami prostymi może prowadzić do przyrostu masy ciała, otyłości, insulinooporności, cukrzycy typu 2 i chorób serca.
Na czym polega dieta niskowęglowodanowa
Dieta Low Carb (z ang. Low Carbohydrate Diet) to model żywienia opierający się na niskiej zawartości węglowodanów w codziennej diecie. Wyróżniamy trzy rodzaje diety Low Carb, które odpowiadają trzem poziom ograniczenia węglowodanów – dieta o bardzo niskiej zawartości węglowodanów, dieta niskowęglowodanowa oraz dieta średniowęglowodanowa.
Ograniczenie produktów o wysokiej zawartości węglowodanów zalecane jest osobom, które chcą schudnąć lub poprawić ogólny stan zdrowia. Może również pomóc zmniejszyć czynniki ryzyka niektórych chorób, takich jak cukrzyca, choroby serca i otyłość. Ograniczenie węglowodanów sprawia, że organizm jest w stanie wydajniej spalać tłuszcz i wykorzystywać go jako źródło energii, zamiast polegać na węglowodanach jako energii.
Rodzaje diet niskowęglowodanowych
Diety bezwęglowodanowe stają się coraz bardziej popularne, ponieważ jesteśmy bardziej świadomi w kwestiach zdrowego odżywiania, a co za tym idzie, szukamy zdrowszych i bardziej zrównoważonych sposobów na odchudzanie. Każdy typ ma swój własny zestaw zasad i wytycznych, których należy przestrzegać, aby osiągnąć pożądane rezultaty. Diety niskowęglowodanowe koncentrują się na ograniczeniu spożycia węglowodanów, przy jednoczesnym zapewnieniu wystarczającej ilości niezbędnych składników odżywczych z innych źródeł, takich jak białka i tłuszcze.
Rodzaje diety low carb ze względu na ilość dostarczanych węglowodanów
- dieta o bardzo niskiej zawartości węglowodanów (np. dieta ketogeniczna) – podaż węglowodanów nie może przekraczać 50 g/dzień, co daje około 10% dziennej energii.
- dieta niskowęglowodanowa (Low Carb) – podaż węglowodanów wynosi poniżej 130 g/dzień, co daje około 26% energii.
- dieta średniowęglowodanowa (Less Carb) – podaż węglowodanów nie powinna przekraczać 250 g/dzień, co stanowi 26-45% energii.
Najbardziej bezpiecznym dla zdrowia wariantem diety Low Carb jest dieta średniowęglowodanowa. Zbyt niskie spożycie węglowodanów przez dłuższy czas (poniżej 50 g dziennie) może być już niebezpieczne dla naszego zdrowia.
Zasady diety Low Carb
Podstawową zasadą diety niskowęglowodanowej jest obniżenie podaży węglowodanów przy jednoczesnym zwiększeniu spożycia zdrowych tłuszczów i białek.
PROPORCJE MAKROSKŁADNIKÓW NA DIECIE NISKOWĘGLOWODANOWEJ
Nasz organizm potrzebuje energii do funkcjonowania, jej głównym źródłem są tłuszcze. Ilość spożywanego tłuszczu na diecie niskowęglowodanowej powinna wynosić od 40% do 80% naszego całkowitego spożycia energii. Z kolei podaż białka powinna uzupełniać resztę energii, zazwyczaj jest to około 10-30% dziennej energii.
Z racji, że dieta Low Carb ogranicza spożycie węglowodanów, aby zrekompensować utratę energii, należy zwiększyć podaż białka i zdrowych tłuszczów.
Produkty zalecane na diecie Low Carb?
Produkty dozwolone na diecie niskowęglowodanowej:
- tłuszcze zwierzęce – chude mięso, ryby – kurczak, indyk, kaczka, gęś, dziczyzna, mięso czerwone, ryby (chude i tłuste), owoce morza,
- warzywa – warzywa liściaste i kapustne, pomidor, brokuł, cukinia, szparagi, papryka, bakłażan,
- owoce – maliny, truskawki, jagody, borówki amerykańskie, wiśnie, cytrusy,
- produkty mleczne – mleko, jogurt, kefir, maślanka, twaróg, ser, odżywki białkowe i jaja,
- wysokiej jakości tłuszcze roślinne – oliwa z oliwek oraz inne oleje roślinne, masło,
- orzechy, pestki i nasiona – migdały, orzechy włoskie, orzechy laskowe, makadamia, orzeszki piniowe, pestki słonecznika i dyni, sezam, nasiona chia, czarnuszka, siemię lniane.
Czego nie można jeść na diecie Low Carb
Diety niskowęglowodanowe polegają na znacznym lub całkowitym wyeliminowaniu węglowodanów. W związku z tym produkty niezalecane na diecie Low Carb to:
- produkty zbożowe – pieczywo, makarony, kasze, ryż,
- nasiona roślin strączkowych – groch, fasola, ciecierzyca, soczewica,
- warzywa skrobiowe w dużych ilościach – ziemniaki, kukurydza,
- większość owoców – banany, winogrona, gruszki, jabłka, ananas, mango,
- produkty wysoko przetworzone,
- słodycze, słodkie przekąski i wyroby cukiernicze,
- słodzone produkty mleczne
- słodkie napoje gazowane,
- soki owocowo-warzywne,
- napoje energetyczne.
Dieta Low Carb – efekty
Jak w przypadku każdej diety, efekty jej stosowanie zależą od wielu czynników. Rozsądne i krótkoterminowe stosowanie diety niskowęglowodanowej niesie ze sobą wiele korzyści. Można zaliczyć do nich między innymi:
- redukcję tkanki tłuszczowej, która skutkuje obniżeniem masy ciała,
- normalizację poziomu cukru,
- uczucie sytości za sprawą posiłków wysokotłuszczowych,
- korzystny wpływ na obniżenie stanów zapalnych w organizmie,
- korzystny wpływ na pracę układu nerwowego,
- poprawę wyglądu cery.
Należy jednak pamiętać, że dieta Low Carb nie stanowi uniwersalnego modelu żywienia, a źle zbilansowane diety niskowęglowodanowe mogą przynieść więcej szkody niż pożytku. Zbyt długie i zbyt często stosowanie diety o obniżonej zawartości węglowodanów może powodować wzrost poziomu cholesterolu, niedobory witamin i składników mineralnych czy też zwiększone ryzyko rozwoju chorób nerek. Nieumiejętne stosowanie diety niskowęglowodanowej niesie ze sobą również spore ryzyko efektu jojo.
Dieta Low Carb – dla kogo
Dieta niskowęglowodanowa (Low Carb) to dieta, która powinna być stosowana pod okiem specjalisty. Zazwyczaj zalecana jest osobom, które dążą do redukcji tkanki tłuszczowej oraz osobom z cukrzycą, która chcą poprawić kontrolę poziomu glukozy.
Dieta Low Carb – przeciwwskazania
Dieta niskowęglowodanowa (Low Carb lub dieta keto) nie jest dla każdego. Stosowania diety Low Carb powinny unikać:
- osoby bardzo aktywne fizycznie,
- kobiety w ciąży i karmiące piersią,
- wegetarianie i weganie,
- osoby mające problemy ze strony układu pokarmowego,
- dzieci i młodzież w okresie dojrzewania.
Dieta Low Carb – przykładowy jadłospis
ŚNIADANIE: Jajecznica z pomidorem, papryką i szpinakiem,
II ŚNIADANIE: Jogurt naturalny z truskawkami, borówkami i orzechami włoskimi,
OBIAD: Pieczony łosoś z warzywami (np. ziemniakami, cukinią),
PODWIECZOREK: Rollsy z białym serkiem, wędzonym łososiem, suszonymi pomidorami, sałatą, papryką, ogórkiem i koperkiem,
KOLACJA: Sałatka z pomidorem, rzodkiewką, suszonymi pomidorami ogórkiem, oliwą z oliwek i fetą.
Sprawdź najpopularniejsze wpisy na blogu:
Dieta 1300 kcal – zasady, efekty, przykładowy jadłospisDieta 1900 kcal – zasady, efekty, przykładowy jadłospis
Dieta 2100 kcal – zasady, efekty, przykładowy jadłospis
Jak schudnąć bez ćwiczeń?
Pescowegetarianizm – zasady, zalety, dla kogo
Dieta zupowa – zasady, efekty, korzyści
Jakie badania kontrolne warto zrobić po 30 roku życia?
Głód emocjonalny – czym jest i jak go odróżnić od głodu fizycznego?
Produkty wysokobiałkowe – najbogatsze źródła białka
Witamina A – właściwości, zapotrzebowanie, źródła pokarmowe